Krążki ścierne na rzep to akcesoria stosowane w szlifierkach mimośrodowych i rotacyjnych. Umożliwiają wydajne szlifowanie szerokiej gamy materiałów.
Krążki ścierne na rzep to narzędzia, które przeznaczone są do wydajnego szlifowania mechanicznego. Opracowano je specjalnie z myślą o szlifierkach mimośrodowych i rotacyjnych. Stabilne mocowanie do talerzy wsporczych z rzepem zapewnia warstwa weluru, którym pokryta jest spodnia strona krążków. W przypadku szlifierek mimośrodowych krążkom ściernym nadawany jest zarówno ruch oscylacyjny, jak i obrotowy. Zaś w wypadku szlifierek rotacyjnych krążek ścierny na rzep jest wyłącznie wprawiany w ruch obrotowy. Złożenie ruchów, oscylacyjnego i obrotowego, jest wysoce korzystne w procesie szlifowania bardzo dużej gamy materiałów, gdyż umożliwia dokładną oraz intensywną obróbkę powierzchniową. Ten rodzaj ruchu złożonego, doskonale sprawdza się zarówno podczas szlifowania zgrubnego, międzyoperacyjnego, jak i wykończeniowego. Można go wykorzystać w procesie obróbki materiałów twardych, np. stali nierdzewnej, jak też miękkich, np. drewna czy szpachli. Nie dziwi więc fakt bardzo dużej popularności krążków ściernych na rzep w wielu różnych branżach. Używają ich stolarze, parkieciarze, ślusarze, producenci łodzi i jachtów, lakiernicy samochodowi, wykonawcy trudniący się obróbką stali nierdzewnej itd.
Z kolei ruch rotacyjny umożliwia bardzo intensywne szlifowanie za pomocą krążków ściernych na rzep i szybkie usuwanie nimi naddatków materiałowych. Dlatego stosuje się go w obróbce zgrubnej i co najwyżej międzyoperacyjnej, głównie w przypadku materiałów stalowych, twardych gatunków drewna itp.
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów krążków ściernych znacznie różniących się od siebie. Np. Klingspor narzędzia te produkuje na podłożach z papieru, płótna, folii, włókniny, siatki, a nawet z gąbki. Jak łatwo zauważyć, narzędzia te różnią się nie tylko materiałem podłoża, ale także rodzajem zastosowanego w nich ziarna ściernego. Mamy więc krążki, które zawierają ziarna elektrokorundu, elektrokorundu cyrkonowego, elektrokorundu ceramicznego, jak też węglika krzemu. Ich granulacja ma bardzo szeroki zakres i np. w przypadku firmy Klingspor rozciąga się od P16 do P2000. Krążek ścierny na rzep w zależności od swojej granulacji może być więc użyty we wszystkich fazach szlifowania: od czyszczenia czy gratowania powierzchni oraz obróbki zgrubnej, przez międzyoperacyjną, do szlifowania wykończeniowego, w którym uzyskuje się powierzchnie o bardzo dużej gładkości.
Krążki ścierne na rzep produkowane są w standaryzowanych średnicach 125, 150, 225 i 406 mm. Oczywiście, poszczególne wymienione w artykule średnice odpowiadają średnicy talerzy szlifierskich szlifierek mimośrodowych i rotacyjnych. Nietypowe rozmiary krążków ściernych dostępne są na zamówienie indywidualne. Realizuje je np. firma Klingspor.
Określa je głównie rodzaj zastosowanego ziarna ściernego. I tak krążki z elektrokorundem mają przeznaczenie uniwersalne. Krążek ścierny na rzep z takim ziarnem można więc wykorzystać do obróbki szlifierskiej szerokiej gamy materiałów: metali, drewna, tworzyw sztucznych, farb, lakierów, szpachli, stal czarnej, szlachetnej itd. Najczęściej krążków ściernych z ziarnem elektrokorundu używa się w powierzchniowej obróbce elementów z drewna i z materiałów drewnopochodnych.
Z kolei krążek ścierny na rzep pokryty nasypem z elektrokorundu cyrkonowego wykorzystywany jest w szlifierskiej obróbce powierzchniowej metali i twardych gatunków drewna. Natomiast do szlifowania metali i drewna egzotycznego stosuje się krążki ścierne na rzep z ziarnem z elektrokorundu ceramicznego. Ważną grupę tych narzędzi tworzą krążki z ziarnem z węglika krzemu. Używa się ich do szlifowania bardzo szerokiej gamy materiałów: metali (szczególnie nieżelaznych), lakiery, farby, szpachle, szkło, kamień, do tworzyw sztucznych oraz materiałów ciągliwych, takich jak guma.
To bardzo ważna zaleta omawianych narzędzi z punktu widzenia bezpieczeństwa zdrowotnego i zachowania czystego środowiska pracy. Jest ona jednakże uwarunkowana wykonaniem w krążkach ściernych specjalnej perforacji. Jej wzory, tj. liczba otworów do usuwania pyłu i ich rozmieszczenie, są standaryzowane. W celu łatwego rozróżnienia poszczególnych perforacji i prawidłowego doboru krążków ściernych na rzep do wykorzystywanej szlifierki mimośrodowej na przykład Klingspor oznacza je skrótami, np. GLS 1, GLS 2, GLS 3 itd. Oczywiście do bezpyłowego szlifowania, oprócz perforowanego krążka ściernego na rzep, konieczne jest użycie szlifierki mimośrodowej z systemem odpylającym i króćcem do węża odsysającego oraz współpracującego z nią odkurzacza przemysłowego klasy co najmniej M lub odciągu pyłu z odpowiednimi filtrami.