Do niektórych zamierzeń budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę inwestor przystępuje na podstawie zgłoszenia. Musi jednak odczekać 30 dni, dając organowi czas na zgłoszenie sprzeciwu. Sprzeciw wniesiony po terminie nie blokuje robót.
Zgłoszenie to mniej sformalizowana procedura realizacja niektórych budów i robót budowlanych. W przeciwieństwie do pozwolenia na budowę, nie wymaga pozytywnej decyzji organu. Wystarczy, gdy w odpowiedzi na zgłoszenie organ milczy. Inwestor musi jedynie odczekać 30 dni, a jeśli w tym terminie nie otrzyma sprzeciwu, może przystąpić do wykonywania prac.
Kiedy zgłoszenie
Obowiązek zgłoszenia dotyczy między innymi:
Zgłoszenie będzie skuteczne tylko jeśli dokonamy go przed rozpoczęciem robót. Wcześniejsze rozpoczęcie prac będzie jednoznaczne z samowolą budowlaną i zgłoszenie nic tu nie zmieni.
Jak przebiega procedura zgłoszenia
W zgłoszeniu należy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia. Do zgłoszenia należy dołączyć oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, oraz, w zależności od potrzeb, odpowiednie szkice lub rysunki, a także pozwolenia, uzgodnienia i opinie wymagane odrębnymi przepisami. W razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia właściwy organ nakłada, w drodze postanowienia, na zgłaszającego obowiązek uzupełnienia, w terminie maksymalnie 7 dni, brakujących dokumentów, a w przypadku ich nieuzupełnienia - wnosi sprzeciw, w drodze decyzji. Co ważne - w razie wezwania do uzupełnienia zgłoszenia, termin 30-dniowy do wniesienia sprzeciwu rozpoczyna bieg na nowo (następnego dnia po uzupełnieniu zgłoszenia lub po bezskutecznym upływie terminu do uzupełnienia).
Sprzeciw organ wniesie także jeżeli:
Organ dokonuje sprzeciwu w formie decyzji administracyjnej. Jeśli się z nią nie zgadzamy – możemy oczywiście wnosić odwołanie, a docelowo – zakończyć sprawę przed sądem administracyjnym. Czy do tego czasu należy wstrzymać inwestycję? Co do zasady tak, chyba że chcemy zaryzykować. Jeśli wygramy w II instancji lub przed sądem i decyzja o sprzeciwie zostanie uchylona – organ nie będzie mógł nam zarzuć samowoli budowanej.
Kiedy można przystąpić do robót
Roboty na podstawie zgłoszenia można rozpocząć 31 dnia od dokonania zgłoszenia, o ile organ nie doręczył nam w międzyczasie decyzji o sprzeciwie. Po upływie tego terminu ewentualny sprzeciw jest bezskuteczny i nie wpływa na legalność prowadzonych robót. Zgodnie z przeważającym (choć niejednolitym) stanowiskiem sądów administracyjnych, dla zachowania terminu do wniesienia sprzeciwu nie wystarcza samo wydanie decyzji, ani nawet nadanie jej przez organ w urzędzie pocztowym, ale konieczne jest jej doręczenie stronie.
Co więcej, naczelny Sąd Administracyjny stanął ostatnio na bardzo korzystnym dla inwestorów stanowisku, zgodnie z którym termin 30 dni na doręczenie decyzji o sprzeciwie dotyczy także sytuacji wywołanej odwołaniem od decyzji o sprzeciwie (II OSK 346/09). Trudno sobie jednak wyobrazić, by taka wykładnia się ostała, gdyż oznaczałaby, że każde zaskarżenie decyzji o sprzeciwie de facto pozbawia organ możliwości zmieszczenia się w 30-dniowym terminie. W innych orzeczeniach sądy administracyjne stawały na stanowisku, że w razie wniesienia sprzeciwu i jego zaskarżenia, nie obowiązuje już termin 30-dni, ale zwykłe terminy z KPA do załatwienia sprawy.
Opracowanie według stanu prawnego na 12.09.2010 r.